Sốt phát ban ở trẻ điều trị như thế nào? Cách chăm sóc & Những điều cần lưu ý

Sốt phát ban là một trong những bệnh thường gặp ở trẻ nhỏ, đặc biệt trong giai đoạn giao mùa hoặc khi thời tiết thay đổi đột ngột. Phần lớn các trường hợp đều lành tính nên thường được xem là nhẹ và có thể tự khỏi, tuy nhiên nếu chăm sóc không đúng cách, trẻ có thể bị biến chứng hoặc kéo dài thời gian hồi phục. Bài viết của Rabity dưới đây sẽ giúp ba mẹ hiểu rõ hơn về nguyên nhân, triệu chứng, cách chăm sóc trẻ bị sốt phát ban tại nhà một cách an toàn, hiệu quả.

1. Sốt phát ban là bệnh gì?

Sốt phát ban là bệnh nhiễm virus thường gặp ở trẻ từ 6 tháng đến 3 tuổi, đặc trưng bởi tình trạng sốt cao kèm theo phát ban đỏ trên da. Thông thường, trẻ sẽ sốt từ 2 – 3 ngày, sau đó nổi ban khắp cơ thể. Bệnh có thể do nhiều loại virus khác nhau gây ra, trong đó phổ biến nhất là virus Rubella (sởi Đức) và virus sởi (Measles).

Nguyên nhân chính gây sốt phát ban là do nhiễm virus qua đường hô hấp khi trẻ tiếp xúc gần với người bệnh. Virus có thể lan truyền qua giọt bắn khi ho, hắt hơi hoặc qua các vật dụng cá nhân có chứa dịch tiết của người mắc bệnh. Trẻ có hệ miễn dịch yếu hoặc chưa được tiêm chủng đầy đủ có nguy cơ cao bị nhiễm bệnh. Ngoài ra, thời tiết nóng ẩm và môi trường đông đúc cũng là điều kiện thuận lợi để virus phát triển và lây lan.

2. Triệu chứng sốt phát ban ở trẻ nhỏ

Triệu chứng của sốt phát ban thay đổi theo từng giai đoạn, thường chia thành ba thời kỳ: trước khi phát ban, trong khi nổi ban và sau khi ban lặn.

Trước khi phát ban: Trẻ thường sốt cao từ 38,5°C đến 40°C, kèm theo các triệu chứng như mệt mỏi, chán ăn, đau họng, sổ mũi, ho khan hoặc tiêu chảy nhẹ. Một số trẻ có thể nổi hạch nhỏ ở cổ hoặc sau tai. Nếu nguyên nhân là virus sởi, mắt bé thường đỏ và chảy nước nhiều hơn so với rubella.

Trong khi phát ban: Sau khoảng 2–3 ngày sốt, khi thân nhiệt bắt đầu giảm, các nốt ban đỏ sẽ xuất hiện. Ban thường khởi phát từ ngực, bụng rồi lan dần ra lưng, cổ và toàn thân. Với phát ban do sởi, nốt ban thường nổi dày và liên kết thành mảng; còn phát ban do Rubella thì ban nhỏ, thưa và nhạt màu hơn. Bé có thể kèm theo tiêu chảy nhẹ hoặc ngứa nhẹ trên vùng da phát ban.

Sau khi phát ban: Ban sẽ dần mờ đi sau 3–5 ngày và bong nhẹ, da bé trở lại bình thường mà không để lại sẹo hay thâm. Trẻ hết sốt, ăn uống trở lại bình thường và dần hồi phục.

Sốt phát ban ở trẻ có lây không?

Câu trả lời là có. Bệnh sốt phát ban crất dễ lây, đặc biệt trong giai đoạn ủ bệnh và thời điểm trẻ mới bắt đầu nổi ban. Virus lây qua đường hô hấp hoặc tiếp xúc trực tiếp với dịch tiết của người bệnh. Do đó, khi trẻ bị sốt phát ban, cần hạn chế cho trẻ đến trường hoặc nơi đông người để tránh lây sang trẻ khác.

3. Cách chăm sóc & điều trị trẻ bị sốt phát ban tại nhà sao cho tốt

Hầu hết các trường hợp sốt phát ban ở trẻ nhỏ đều có thể điều trị và chăm sóc tại nhà. Ba mẹ có thể áp dụng các bước sau:

Theo dõi và hạ sốt đúng cách: Ba mẹ nên đo thân nhiệt thường xuyên cho trẻ, đặc biệt khi sốt cao. Cho bé mặc đồ mỏng, thoáng, lau người bằng nước ấm trong 5–10 phút để hỗ trợ hạ nhiệt. Khi thân nhiệt trên 38,5°C, có thể dùng thuốc hạ sốt Paracetamol liều 10–15 mg/kg/lần, cách nhau 4–6 giờ (theo hướng dẫn bác sĩ). Không nên tự ý dùng aspirin hoặc thuốc phối hợp khi chưa có chỉ định.

Bổ sung nước và dinh dưỡng: Khi bị sốt, bé dễ mất nước qua mồ hôi và hơi thở. Vì vậy, cần cho trẻ uống đủ nước, có thể xen kẽ nước lọc, nước hoa quả loãng hoặc dung dịch oresol để bù điện giải. Bữa ăn nên là cháo, súp hoặc thức ăn mềm, dễ tiêu, chia thành nhiều bữa nhỏ để bé ăn ngon miệng hơn.

Giữ da và cơ thể bé sạch sẽ: Trái với quan niệm kiêng nước, trẻ bị sốt phát ban vẫn nên tắm nhẹ bằng nước ấm, giúp cơ thể sạch sẽ và lỗ chân lông thông thoáng. Sau khi tắm, cần lau khô người, mặc đồ cotton mềm mịn, thoáng khí để hạn chế ngứa hoặc nhiễm khuẩn da.

Nghỉ ngơi và theo dõi sát: Hãy để bé nghỉ ngơi trong không gian thoáng mát, tránh gió lùa. Đồng thời, theo dõi dấu hiệu bất thường như sốt cao liên tục, co giật, phát ban kéo dài hoặc thở nhanh để đưa trẻ đến cơ sở y tế kịp thời.

Ba mẹ cần theo dõi sát tình trạng sức khỏe của trẻ trong suốt quá trình điều trị. Nếu trẻ có các dấu hiệu như sốt cao liên tục không hạ, co giật, bỏ ăn, khó thở, phát ban kéo dài hoặc ban xuất hiện kèm chấm xuất huyết, đặc biệt đối với trẻ dưới 6 tháng tuổi hoặc có bệnh nền, suy giảm miễn dịch cần đưa trẻ đến bệnh viện ngay để được thăm khám và điều trị kịp thời. Tuyệt đối không tự ý dùng thuốc kháng sinh hoặc bôi thuốc ngoài da khi chưa có chỉ định của bác sĩ.

4. Cách phòng ngừa bệnh sốt phát ban ở trẻ em

Phòng bệnh luôn quan trọng hơn chữa bệnh. Để hạn chế nguy cơ trẻ bị sốt phát ban, ba mẹ nên lưu ý những biện pháp sau:

- Tiêm chủng đầy đủ: Cho trẻ tiêm phòng vắc-xin sởi – Rubella theo đúng lịch của Bộ Y tế. Đây là biện pháp hiệu quả nhất để phòng bệnh.

- Giữ vệ sinh cá nhân: Dạy trẻ rửa tay đúng kỷ thuật thường xuyên bằng xà phòng, đặc biệt trước khi ăn và sau khi đi vệ sinh.

- Giữ môi trường sống sạch sẽ: Thường xuyên lau dọn nhà cửa, khử khuẩn đồ chơi, vật dụng cá nhân của bé.

- Tránh tiếp xúc với người bệnh: Khi trong nhà hoặc trường học có người mắc bệnh, cần hạn chế cho trẻ tiếp xúc để giảm nguy cơ lây nhiễm.

- Tăng cường sức đề kháng: Cho trẻ ăn uống đủ chất theo chế độ dinh dưỡng giúp sức đề kháng, ngủ đủ giấc và vận động hợp lý để nâng cao hệ miễn dịch tự nhiên.

Sốt phát ban là bệnh lành tính nhưng dễ lây lan và có thể gây biến chứng nếu không chăm sóc đúng cách. Việc hiểu rõ nguyên nhân, triệu chứng và phương pháp điều trị tại nhà sẽ giúp ba mẹ chủ động hơn khi trẻ mắc bệnh. Bên cạnh đó, duy trì vệ sinh cá nhân, tiêm phòng đầy đủ và chú ý dinh dưỡng là chìa khóa quan trọng giúp phòng ngừa bệnh hiệu quả. Khi trẻ có biểu hiện bất thường, hãy đưa trẻ đến cơ sở y tế để được thăm khám sớm, đảm bảo an toàn cho sức khỏe của con.

Xem thêm:

Mời ba mẹ tham khảo những sản phẩm đang khuyến mãi cực xịn tại website Rabity: