Bệnh sởi ở trẻ em: Dấu hiệu, nguyên nhân & Cách chăm sóc tại nhà

Bệnh sởi ở trẻ em là một bệnh truyền nhiễm phổ biến, dễ lây lan qua đường hô hấp. Trẻ mắc sởi thường có biểu hiện sốt, phát ban và các triệu chứng viêm nhiễm đường hô hấp. Việc nhận biết sớm dấu hiệu và có biện pháp chăm sóc đúng cách giúp hạn chế biến chứng nguy hiểm. Hãy cùng Rabity tìm hiểu ngay qua bài viết sau đây!

1. Bệnh sởi ở trẻ em là gì?

Bệnh sởi là một bệnh do virus gây ra, ảnh hưởng chủ yếu đến trẻ nhỏ chưa được tiêm phòng đầy đủ. Đây là bệnh truyền nhiễm cấp tính, lây lan qua giọt bắn khi trẻ ho, hắt hơi hoặc tiếp xúc với dịch tiết từ người bệnh. Sởi có thể dẫn đến các biến chứng nghiêm trọng như viêm phổi, viêm não nếu không được điều trị kịp thời.

2. Nguyên nhân trẻ bị lên sởi

Bệnh sởi ở trẻ em chủ yếu do virus sởi thuộc họ Paramyxoviridae gây ra. Trẻ có nguy cơ mắc sởi cao nếu:

• Chưa được tiêm phòng sởi đầy đủ theo khuyến cáo của Bộ Y tế.
• Tiếp xúc với người mắc sởi trong môi trường đông người, kém thông thoáng.
• Hệ miễn dịch suy yếu do chế độ dinh dưỡng kém hoặc mắc bệnh lý nền.
• Không đảm bảo vệ sinh cá nhân, thường xuyên đưa tay lên mắt, mũi, miệng.

3. Dấu hiệu trẻ em bị sởi

Bệnh sởi thường tiến triển qua 4 giai đoạn với các dấu hiệu đặc trưng:

3.1 Giai đoạn ủ bệnh

Trong khoảng 7 - 14 ngày đầu, virus sởi âm thầm nhân lên trong cơ thể mà chưa gây ra triệu chứng rõ ràng. Trẻ vẫn sinh hoạt bình thường, không có dấu hiệu sốt hay phát ban, nhưng đã có khả năng lây nhiễm cho người khác. Do không có biểu hiện cụ thể, giai đoạn này khó nhận biết bằng mắt thường. Tuy nhiên, nếu trẻ tiếp xúc với nguồn lây trước đó, cha mẹ nên theo dõi sát sao để phát hiện bệnh kịp thời.

3.2 Giai đoạn khởi phát

Trẻ bắt đầu có các triệu chứng giống cảm cúm như sốt cao, ho khan, sổ mũi, kèm theo mắt đỏ và chảy nước mắt liên tục. Lúc này, virus đã tấn công mạnh vào hệ miễn dịch, khiến trẻ mệt mỏi, biếng ăn. Dấu hiệu đặc trưng của bệnh sởi ở giai đoạn này là sự xuất hiện của các nốt Koplik – những đốm trắng nhỏ trên niêm mạc miệng, gần răng hàm. Đây là dấu hiệu quan trọng giúp phân biệt sởi với các bệnh sốt phát ban khác.

3.3 Giai đoạn toàn phát

Thời gian này, trẻ bắt đầu phát ban đỏ, khởi phát từ sau tai rồi lan dần ra mặt, thân mình và cuối cùng là tay chân. Ban sởi có đặc điểm nổi gồ nhẹ trên da, không gây ngứa và xuất hiện theo thứ tự nhất định. Khi phát ban lan rộng, trẻ có thể cảm thấy khó chịu, sốt cao liên tục và ho nhiều hơn. Đây là giai đoạn bệnh dễ gây biến chứng, do đó cha mẹ cần chăm sóc cẩn thận và giữ vệ sinh cho bé thật tốt.

3.4 Giai đoạn hồi phục

Sau khi đạt đỉnh, ban sởi sẽ dần nhạt màu và bong đi, để lại vết thâm nhẹ trên da nhưng không để lại sẹo. Trẻ vẫn có thể còn ho và mệt mỏi trong vài ngày trước khi sức khỏe hồi phục hoàn toàn. Lúc này, hệ miễn dịch của bé còn yếu, cha mẹ nên tiếp tục bổ sung dinh dưỡng đầy đủ, giữ ấm cơ thể và tránh để bé tiếp xúc với môi trường ô nhiễm để phòng tránh nhiễm trùng thứ phát.

Dấu hiệu sởi trẻ biểu hiện như thế nào?

4. Phương pháp chẩn đoán bệnh nổi sởi ở trẻ em

Bác sĩ thường chẩn đoán bệnh sởi dựa trên các triệu chứng lâm sàng đặc trưng như sốt cao, phát ban lan rộng và sự xuất hiện của các nốt Koplik trong miệng. Những dấu hiệu này giúp phân biệt bệnh sởi với các loại sốt phát ban khác, đặc biệt trong giai đoạn khởi phát.

Ngoài quan sát lâm sàng, xét nghiệm máu có thể được chỉ định để xác định sự hiện diện của kháng thể IgM và IgG đặc hiệu với virus sởi. Phương pháp này giúp xác nhận chẩn đoán trong các trường hợp nghi ngờ hoặc khi cần đánh giá mức độ miễn dịch của trẻ.

5. Bệnh sởi ở trẻ em có lây không? Các biến chứng nguy hiểm

Bệnh sởi ở trẻ em là một bệnh truyền nhiễm nguy hiểm, lây lan chủ yếu qua đường hô hấp khi trẻ tiếp xúc với giọt bắn từ người bệnh. Virus sởi có thể tồn tại trong không khí và bám vào bề mặt trong nhiều giờ, khiến nguy cơ lây nhiễm rất cao, đặc biệt ở những nơi đông người.

Nếu không được chăm sóc đúng cách, bệnh sởi có thể gây ra nhiều biến chứng nghiêm trọng như viêm phổi, viêm tai giữa, tiêu chảy nặng, suy dinh dưỡng, thậm chí viêm não, ảnh hưởng đến sức khỏe lâu dài của trẻ. Vì vậy, cha mẹ cần theo dõi sát tình trạng của con và có biện pháp xử lý kịp thời.

6. Điều trị bệnh sởi ở trẻ em tại nhà

6.1 Điều chỉnh chế độ dinh dưỡng

Dinh dưỡng hợp lý giúp trẻ tăng cường sức đề kháng và hồi phục nhanh hơn. Cha mẹ nên bổ sung thực phẩm giàu vitamin A, C, kẽm để hỗ trợ hệ miễn dịch. Đồng thời, cho trẻ uống nhiều nước, sữa và nước ép trái cây để giữ đủ nước và giảm triệu chứng khó chịu.

6.2 Vệ sinh cơ thể trẻ

Mặc dù trẻ bị sởi thường có cảm giác mệt mỏi, nhưng vẫn cần vệ sinh cơ thể hàng ngày. Tắm nước ấm nhẹ nhàng giúp làm sạch da, giảm ngứa ngáy và tránh nhiễm trùng. Sau khi tắm, cần lau khô người và thay quần áo sạch sẽ.

6.3 Mặc đồ thoải mái

Trong giai đoạn mắc bệnh sởi, làn da của trẻ rất nhạy cảm và dễ bị kích ứng. Cha mẹ nên ưu tiên chọn quần áo mềm mại, thoáng khí và thấm hút tốt như đồ bộ cotton, áo thun rộng rãi hoặc quần lửng thoải mái. Những trang phục này giúp hạn chế ma sát với da, giữ cho trẻ luôn mát mẻ và dễ chịu.

Các chất liệu như cotton 100% hoặc vải sợi tự nhiên là lựa chọn lý tưởng vì có khả năng thấm hút mồ hôi tốt, giúp da thông thoáng và giảm cảm giác ngứa ngáy. Tránh mặc quần áo quá dày hoặc bó sát, vì có thể khiến trẻ khó chịu và làm tăng nhiệt độ cơ thể.

Mời bạn tham khảo đồ bộ mặc nhà cho bé thoải mái đang bán chạy nhất ttrên website Rabity TẠI ĐÂY 

7. Cách phòng ngừa bệnh sởi cho trẻ

Tiêm vắc xin đúng lịch là biện pháp phòng ngừa hiệu quả nhất, giúp trẻ có hệ miễn dịch vững vàng trước virus sởi. Bên cạnh đó, cha mẹ cần giữ vệ sinh cá nhân, hạn chế cho trẻ tiếp xúc với người mắc bệnh và tăng cường dinh dưỡng để nâng cao sức đề kháng.

Hiện nay, có ba loại vắc xin phòng sởi phổ biến gồm MMR II (Mỹ), Priorix (Bỉ) và MVVAC (Việt Nam). Việc chủ động tiêm phòng không chỉ giúp giảm nguy cơ mắc bệnh sởi và các biến chứng nguy hiểm mà còn góp phần bảo vệ sức khỏe cho trẻ và cộng đồng. Bệnh sởi ở trẻ em có thể gây ra nhiều biến chứng nguy hiểm nếu không được chăm sóc đúng cách. Chủ động phòng ngừa bằng tiêm vắc xin và thực hiện các biện pháp chăm sóc phù hợp sẽ giúp bảo vệ sức khỏe cho bé và cộng đồng.

Cách phòng ngừa bệnh sởi cho trẻ

Xem thêm:

• Những bệnh giao mùa thường gặp và cách phòng bệnh giao mùa cho trẻ
• Một số bệnh thường gặp ở trẻ mầm non ba mẹ cần lưu ý
• Lịch tiêm chủng cho bé theo từng độ tuổi ba mẹ không thể bỏ qua

Tiêm phòng đầy đủ và chăm sóc bé đúng cách để bảo vệ bé yêu khỏi bệnh sởi. Đừng quên theo dõi Rabity để cập nhật thêm nhiều kiến thức hữu ích, giúp mẹ chăm bé khỏe mạnh mỗi ngày nhé!